EDITORIAAL

Beste lezers,

Het is mij een genoegen om het tweede nummer van de 50ste jaargang van het Tijdschrift voor Militair Recht en Oorlogsrecht te introduceren. Zoals al vermeld in mijn editoriaal voor het eerste nummer, is 2011 een bijzonder veeleisend jaar geweest wat het redactionele proces betreft.

In de tweede helft van het jaar heeft de International Society for Military Law and the Law of War actief de lancering en de selectieprocedure gesteund van de Ciardi-prijs 2012 – een driejaarlijkse prijs aangeboden door de Ciardi-stichting in Rome ter herinnering aan Professor Giuseppe Ciardi, erevoorzitter van de International Society for Military Law and the Law of War. De prijs wordt doorgaans uitgereikt tijdens het internationaal congres van de Society, dat om de drie jaar plaatsvindt. In 2012 werd de Ciardi-prijs toegekend tijdens het 19e congres van de Society, in Québec City (Canada) op 4 mei. Ik had het genoegen één van de vijf juryleden te zijn die de opdracht hadden om de ingezonden werken te beoordelen en een winnaar aan te wijzen. De prijs werd toegekend aan Steven Dewulf – docent aan de Universiteit van Antwerpen (België) – voor zijn monumentale boek over de misdaad foltering in internationaal recht. Verder heeft het opmerkelijke boek van Frederik Naert over internationaalrechtelijke aspecten van het veiligheids- en defensiebeleid van de EU een bijzondere vermelding gekregen voor zijn omvattende aard en zorgvuldige analyse.

Zoals vermeld in mijn eerste editoriaal, wordt het bereik van het Tijdschrift binnen de academische wereld uitgebreid, terwijl de hechte band met de practici wordt behouden. Één van onze objectieven is namelijk om een groep van getalenteerde wetenschappers met verschillende achtergronden te verzamelen rond het Tijdschrift, die bereid zijn om bijdragen te leveren door middel van artikelen en commentaren of geïnteresseerd zijn om bijdragen te peer reviewen. Deze “gemeenschap van experts” kan ook jongere generaties van wetenschappers en practici aanmoedigen om bij te dragen tot het Tijdschrift en de aantrekkingskracht van het Tijdschrift voor andere potentiële auteurs verhogen, terwijl zij tevens een waardevolle bron van ideeën, informatie, nieuws en vruchtbaar debat is – wat allemaal essentiële elementen zijn voor een succesvol wetenschappelijk tijdschrift. Een duidelijk voorbeeld van dit proces is de openingsrubriek van dit nummer, die gewijd is aan een analyse van de recente Al-Skeini- en Al- Jedda-uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. De namen van de auteurs (Frederik Naert, Francesco Messineo, Kjetil Mujezinovic Larsen, Anne-Marie Baldovin en Heike Krieger), de variatie van de besproken onderwerpen (die overlapping vermijden en elkaar aanvullen) en de academische inhoud van de verzamelde bijdragen in deze Agora spreken voor zich. Ten aanzien van het voornoemde doel, lijkt de organisatie van deze speciale rubriek paradigmatisch.

In termen van internationalisering is de rubiek ‘Rechtspraak en recente ontwikkelingen’ voorbeeldig. Deze rubriek bevat bijdragen over zeer uiteenlopende onderwerpen en is gericht op verschillende perspectieven. Otto Spijkers geeft commentaar bij de recente uitspraak in de Srebenica-zaak voor het gerechtshof van ’s-Gravenhage, terwijl Alfons Vanheusden, W. Hays Parks en William H. Boothby bedenkingen uiten over het mogelijk gebruik van uitzettende munitie in militaire operaties na de herzieningsconferentie 2010 van het Internationaal Strafhof. Deze rubriek sluit af met een verslag van de juridische conferentie van de NAVO van 2011, gehouden van 24 tot 27 oktober in Portugal. Zij wordt gevolgd door een rubriek over de international conferentie over Internationaal Humanitair Recht en Vredesoperaties in Peking van 9 tot 13 november 2011. De rubrike bevat een verslag van deze conferentie bevat alsook de keynote speech door luitenant-generaal Liu Jixian’s over de praktijk van de Chinese strijdkrachten inzake internationaal humanitair recht. Luitenant-generaal Jixian is vice-voorzitter van de Chinese Academie van Militaire Wetenschappen, vice-voorzitter van de Chinese Vereniging voor Recht (China Law Society) en voorzitter van de Chinese Vereniging voor Militair Recht. Gezien de prominente rol van luitenant-generaal Jixian binnen de Chinese militaire juridische gemeenschap en de bijzonder relevante inhoud van zijn lezing, zijn we vereerd de kans te hebben om zijn bijdrage te publiceren in ons Tijdschrift, ook met de hoop toekomstige bijdragen uit China en van Chinese wetenschappers aan te trekken. Het feit dat het Tijdschrift voor het eerst en uitzonderlijk een artikel in het Chinees publiceert, samen met de Engelse vertaling, brengt het aantal in deze editie gebruikte talen op drie (Engels, Frans en Chinees).

Wij publiceren ook een artikel van Radidja Nemar over de kwestie van commandoverantwoordelijkheid in gevallen van foltering gepleegd door ondergeschikten ten aanzien van de Amerikaanse en Britse jurisdictie over nationale troepen in het buitenland. Dit artikel vult op vele wijzen het artikel van Magne Frostad in het eerste nummer aan. De boekbesprekingen door drie briljante jonge wetenschappers, namelijk Maia Titberidze, Stefano Saluzzo en Ilia Siatitsa, sluiten het tweede nummer af met enkele inzichtelijke analyses van de relatie tussen ius ad bellum en ius in bello, het gebruik van foltering tijdens de Bush administratie en de toepasselijkheid van internationaal humanitair recht in moderne oorlogsvoering. Ik vertrouw erop dat onze lezers zullen genieten van dit tweede en laatste nummer van de jaargang 2011 van het Tijdschrift.